Chính phủ Việt Nam đẩy nhanh việc quản lý tài sản ảo để chống rửa tiền

Trước tình trạng tài sản ảo ngày càng phát triển và tiềm ẩn nhiều rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu và xây dựng khung pháp lý để cấm hoặc điều chỉnh loại hình tài sản này trong tháng 5/2025. Đây là một trong những nội dung của Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền, tài trợ vũ khí, do Chính phủ ban hành gần đây.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước cũng được giao nhiệm vụ đánh giá rủi ro về rửa tiền trong kinh doanh casino, trò chơi có thưởng và tài sản ảo; và hoàn thành công việc này vào tháng 9/2024. Đồng thời, các bộ ngành liên quan cũng phải đưa ra kế hoạch cụ thể với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro rửa tiền cao, như sử dụng tiền mặt, vàng trong nền kinh tế để mua bán bất động sản, tham nhũng.

Hiện nay, Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện tại chỉ mới đề cập đến khái niệm tiền điện tử neo theo tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng, ví điện tử. Các loại tiền số như Bitcoin, Ethereum… được coi là tài sản ảo phổ biến. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhiều lần khẳng định tiền ảo không phải là tiền tệ, phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Luật Phòng chống rửa tiền (sửa đổi) thông qua cuối 2022 cũng chưa luật hóa các loại tiền ảo, tài sản ảo.
Song, thực tế mua bán, trao đổi tài sản ảo tại Việt Nam hiện nay được thực hiện qua các sàn giao dịch quốc tế hoặc hình thức thỏa thuận trực tiếp, tiềm ẩn nhiều rủi ro về rửa tiền, cá nhân tham gia. Do đó, cách đây hai năm, Quốc hội đã đề nghị Chính phủ sớm có hành lang pháp lý về loại tài sản mới này.

Theo số liệu của Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) vào tháng 9/2023, giá trị tiền ảo Việt Nam nhận về gần 91 tỷ USD trong một năm (từ 10/2021 đến 10/2022). Trong đó, các hoạt động bất hợp pháp là 956 triệu USD.

Một số quốc gia đã bắt đầu đưa ra quy định siết chặt tiền ảo, bảo vệ người dùng trên mạng. Chẳng hạn, năm ngoái, Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua đạo luật Thị trường tài sản mã hóa (MiCA) để ngăn chặn t